Door Rene Claessens (manager ADL-assistentie)

Passende sollicitanten

De landelijke wervingsactie voor meer personeel in de zorgsector die tussen de twee lockdowns heeft plaatsgevonden, heeft veel teleurstellingen opgeleverd. Slechts 10% van de kandidaten werd daadwerkelijk aangenomen. Veel afgewezen kandidaten reageerden vol onbegrip: ‘Er is zo veel personeel nodig en dan word je afgewezen’. Redenen waren onder andere: niet de juiste diploma’s, niet passende beschikbaarheid, te weinig flexibiliteit. Organisator van de campagne, de overheidscommissie Werken in de Zorg, was boos op de zorgsector over het grote aantal afwijzingen.

Als leidinggevende van een zelforganiserend zorgteam voel ik mij aangesproken. Nu ken ik de achtergronden bij andere collega zorgorganisaties natuurlijk onvoldoende, maar ook ik herken helaas een aantal van die redenen. Hoe zeer je ook kijkt naar mogelijkheden, dat je kandidaten kansen wilt bieden, keuzes maken onder druk van een onderbezet rooster zijn niet de beste.

Was het maar zo simpel: je spreekt een kandidaat, die aan een ervaren collega toewijzen om in te werken en over een aantal maanden heb je een nieuwe collega. In de Telegraaf zei wijkverpleegkundige Carla van Ingen het al: door de werkdruk hebben we gewoonweg te weinig mensen om nieuwe collega’s te begeleiden.

Is het vinden van gemotiveerde mensen al een klus, het aannemen van geschikte zorgcollega’s zo mogelijk nog ingewikkelder. Natuurlijk kun je twee gesprekken met een sollicitant voeren en nog een derde met een cliënt, dan heb je een breed beeld. Uiteindelijk zal tijdens het inwerken zelf pas blijken of iemand geschikt is, past in het team en het fysiek aankan.

De zorg vraagt namelijk nogal wat van je qua fysieke en mentale belasting. Het werk wordt niet minder, meestal alleen maar meer omdat clienten (langzaam) achteruit gaan. En als je het werk al structureel met te weinig mensen moet doen, hou je dat simpelweg niet vol. Zzp’ers in diverse andere sectoren zouden extra opdrachten afzeggen of doorverwijzen naar een collega in diens netwerk. Voor ons is dat geen optie: onze cliënten een aantal dagen niet uit bed laten gaan, omdat we mensen tekort komen. De wereld zou te klein zijn. En terecht.

De vraag is alleen: moet dit maatschappelijk probleem dan alleen rusten op de zorgmedewerkers die dagelijks onder die hoge druk moeten werken? Nog los van de extra druk die Corona op ons legt, als we binnenkort over voldoende zorgmedewerkers willen beschikken moet die chronische hoge werkdruk stoppen.

Gelukkig zijn er door landelijke acties vele mensen gemotiveerd om in de zorg te werken. Mooi zou je zeggen, opleiden en begeleiden. Probleem opgelost. Of op zijn minst weer meer dragelijk gemaakt. Die gedachte gaat er alleen van uit dat iedereen elk werk kan doen. Geloof me, laat mij geen badkamer betegelen of ICT-problemen oplossen. Ik zit keihard te zwoegen, het duurt lang en het is kwalitatief onvoldoende. Daar doe je niemand een plezier mee. Ieder zijn vak, kortom.

Precies dat is waar ik naar te kijken heb. Zie ik iemand dit werk doen op deze plek? Dat is mijn uitgangspunt. Daarnaast heb ik met onze cliënten te maken, die zich voor iedere nieuwe collega letterlijk en figuurlijk bloot moeten geven en dan wil je niet iemand die het komt proberen of een soort van snuffelstage zoekt. Zeker als je enkele keren per maand nieuwe medewerkers laat starten. Dan zoek je begrip en vertrouwen, dan wil je kwaliteit.

Ook voor het team geldt die kwaliteitseis overigens: als je je als team verheugt op de komst van nieuwe collega’s is niets zo vervelend om na een korte tijd van inwerken al te zien dat het niet gaat lukken.

Nu heeft Fokus één groot voordeel ten opzichte van andere zorgorganisaties. Wij bieden mensen zonder zorgdiploma een directe toegang tot een werk/leer-baan. Waar je een jaar scholing volgt voor het ADL-certificaat en je tegelijkertijd cliënten assisteert met aankleden, wassen, toiletgang en eten. Dat biedt zeker kansen.

En hoe gemotiveerd ook en hoe zeer ik ook ben voor het geven van kansen - ik heb hem tenslotte ook gekregen - soms past het gewoon niet. Al was het maar omdat de zorg iedere dag doorgaat, er regelmatig onregelmatige roosters zijn en het lastig is om vast op alleen dinsdag, woensdag en vrijdag te werken. Helaas, daar moeten we eerlijk over zijn. De cliënt kan dan immers niet iedere maandag en donderdag op bed blijven.

Als onze cliënten allemaal vroeg willen opstaan, omdat ze op tijd op hun werk willen zijn, moeten er ADL’ers zijn om hen te assisteren. Kinderopvang of reizen per openbaar vervoer kunnen dan struikelblokken zijn.

Beste lezer, het is samengevat geen onwil. Iedereen die wel eens nieuwe medewerkers aanneemt, gaat voor kwaliteit. Dat vragen cliënten/klanten en collega’s. De zorg is namelijk geen draaideur baan. Jij doet er toe. De individuele medewerker maakt het verschil. En wij bekijken per kandidaat of dat erin zit.